Yıldırım Kaya: ”CHP programının güncellenmesi mutlaka gereklidir.” Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi demektir.
Yıldırım Kaya: Parti İçi Demokrasi Türkiye İçin Demokrasi, Olağanüstü Tüzük kurultayında tartışılmak üzere hazırlamış olduğum Tüzük ve Örgütlenme modeli
Gündemde ayrıca parti programına ilişkin tartışma olacağı belirtilmektedir.
CHP programının güncellenmesi mutlaka gereklidir. Ancak bir partinin programının değişimi sadece parti örgütlerinde (belde, ilçe, il örgütlerinde tartışma yapılmamıştır) üyelerin, DKÖ’lerin, sendikaların ve uluslararası sosyal demokrat partilerinin de katılacağı ciddi bir hazırlık sürecinden geçirilerek gerçekleştirilmesi gerekir.
Türkiye ve dünyada sosyal demokrat ideolojinin kendisini yenilemesine ve ideolojik yönelimine uygun olarak yeni bir örgütlenme modeline, çalışma tarzına ve mücadele anlayışına geçilmesi gerekmektedir.
Demokratik ve özgürlükçü bir tüzüğün hayata geçirilebilmesi için öncelikli olarak 12 Eylül darbesinin ürünü olan 2820 sayılı siyasi partiler kanunun değiştirilmesi gerekmektedir. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
6-7-8 Eylül 2024 tarihleri arasında yapılacak olan, CHP Tüzük Kurultayı’nda, hem parti içi, hem de ülke için demokrasiye katkı sağlamak inancıyla önerdiğim “Tüzük” değişikliği teklifim aşağıdaki gibidir. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
1- Genel Başkan, Parti Meclisi Üyesi, Milletvekili, İl ve İlçe Başkanı, Belediye Başkanı, Belediye Meclisi Üyesi Adaylığı:
Genel Başkan ( beş dönem) Parti Meclisi üyeleri, İl ve İlçe Başkanları; 2 yılda bir yapılan kurultay ve kongrelerde, üst üste üç dönem seçilebilirler. Yeniden aday olmak için bir dönem ara vermek zorundadırlar.
Milletvekilleri, Belediye Başkanları ve Belediye Meclis üyeleri; üst üste iki dönem seçilebilirler. Yeniden aday olmak için bir dönem ara vermek zorundadırlar.
2- Merkez yoklamasıyla belirlenen Milletvekili ve Belediye Başkan adaylarının adaylığı ile Cumhurbaşkanı adayı üyelerin doğrudan katılımı ile ÖN SEÇİM le belirlenir, Parti Meclisinin ve TBMM grubu kararı ile kesinleşir.
Parti Meclisinin onaylamadığı adaylıklar düşer.
3- Merkez Yönetim Kurulu (MYK) Seçimi:
“Genel Sekreter”, “Parti Örgütü ve Örgüt Yönetiminden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı” ve “İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı”; Parti Meclisi üyeleri arasından, Parti Meclisi tarafından gizli oy ve açık sayımla seçilir.
4- Ön Seçim:
Merkez yoklaması ile Milletvekili ve Belediye Başkan adayı gösterilenler, tüm seçim bölgelerinde bu hakkı bir defaya mahsus olmak üzere kullanabilirler.
MYK kontenjanı yüzde beşi (%5’i) geçemez. Kontenjan adayları belirlenirken yüzde on (%10) ve üzeri oy aldığımız illerin tamamına yayarak belirlenir. Bir ilin milletvekillerinin tamamına atama yapılamaz.
Milletvekili, Belediye Başkanlığı, İl genel meclisi ve belediye meclis üyeleri ( kontenjanlar dışında) tamamı ÖN SEÇİM ile belirlenir. Belediye başkan adaylıkları dışındaki kademelerde cinsiyet KOTASI ve gençlik KOTASI uygulanır.
5- Kadın ve gençlik kolları yerine; kadın ve gençlik meclisleri şeklinde bir örgütlenme modeli hayata geçirilir. Kadın ve gençler ana kademelerde temsil edilir. ( Bu bölüm kadın ve gençlik örgütlerimiz tarafından yazılması daha doğru olur) Ayrıca yurtdışı örgütlenmesine ilişkin olarakta, yurtdışında yaşayanlar tarafından hazırlanmalıdır.
6- İl, İlçe Başkanları ve yönetim kurulu üyeleri; görevlerinden istifa etmeden, partinin başka bir organına aday olamazlar.
Belediye Başkanlığına aday olan Milletvekilleri, Milletvekilliğinden istifa ederler.
7- Milletvekillerinin Parti Meclisine aday olmaları halinde, Parti Meclisi’ndeki Milletvekili oranı yüzde otuzu (%30) geçemez.
8- Genel Başkanlığa aday olabilmek için, kurultay delege tam sayısının en az yüzde beşinin (%5) yazılı önerisi gerekir. Bir kurultay delegesi, sadece bir Genel Başkan adayı için imza verebilir.
9- Belediye Meclisi üyeleri belirlenirken, kontenjan adayları toplam belediye meclis üyelerinin yüzde onunu (%10) geçmeyecek şekilde kota uygulanır. (Fermuar Sistemi)
Kontenjanlar; il belediyelerinde, il örgütü, ilçe ve belde belediyelerinde ise ilçe örgütü tarafından belirlenir.
10- Seçim Sistemi:
a) Parti Meclisi, İl Başkanlığı, İlçe Başkanlığı ve mahalle delegeliği seçimleri çarşaf liste ile yapılır. Blok liste ile seçime gidilmesi halinde ise; her liste yüzde onbeş(%15) nitelikli oy alması kaydı ile nispi olarak temsil edilir.
Ya da;
b) Parti Meclisi, İl Başkanlığı, İlçe Başkanlığı ve mahalle delegeliği seçimleri çarşaf liste ile yapılır.
11- Tüzük değişikliği tarihinden itibaren, üyelik aidatını tam olarak ödeyen üyeler, parti örgütlerinin kademelerinde en az bir komisyonda görev alır, parti içi eğitimden geçirildikten sonra seçme ve seçilme hakkını kullanabilir. Bu koşulların tamamını yerine getirmeyen üyeler seçme ve seçilme haklarını kullanamaz. Bu karar hiçbir şekilde değiştirilemez ve esnetilemez.
12- Milletvekilleri üye oldukları il örgütlerine maaşlarının yüzde beşini (%5) emekli milletvekilleri ve belediye başkanları ise; maaşlarının yüze ikisini (%2) her ay aidat olarak öderler.
İl Genel Meclisi üyeleri ve büyükşehir belediye meclis üyesi oldukları il örgütlerine maaşlarının yüzde ikisini (%2) her ay aidat olarak öderler.
İlçe Belediye başkanları ve Belediye Meclisi üyeleri, üyesi oldukları ilçelere maaşlarının yüzde ikisini (%2) her ay aidat olarak öderler.
- Parti Denetmenleri; önceden partide görev yapmış olan Milletvekili, Belediye Başkanı, Parti Meclisi üyesi, İl ve İlçe Başkanları arasından görevlendirilir.
CHP’nin ÖRGÜTLENME MODELİ ve ÇALIŞMA TARZI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
Türkiye’de siyasal partiler yasası anti demokratik uygulamalarla dolu olduğu için halkla buluşmanın resmi kanalları oldukça sorunludur. Türkiye toplumu Ortadoğu kültürü ile yoğrulmuş olmasından kaynaklı, hem hiyerarşik ilişki tarzını, hem de dokunarak ilişki kurmayı önemseyen bir toplumdur. Halka mesafe koymadan öncü ve önder olmak parti kadrolarınca öğrenilmeli, içten ve dürüst olunup üşenmeden çalışılmalı. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
Halkın örgütlü gücü olabilmek için; siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarda örgütlülüğü hayata geçirmek gerekir. Tek başına parti örgütlenmesi ile toplumsal sorunlara çözümler üretmek mümkün olmamaktadır. Siyasi rakiplerimiz (özellikle İslami hareketler ve AKP) toplumun her alanında örgütlü bir ilişkiyi hayata geçirmektedirler. Partilerinin yanı sıra ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda YATAY örgütlenmeleri ile halkın her an yanı başında ve halkla iç içe bir yaşam sürdürmektedirler.
CHP’nin merkezi örgütlenme modeli bugünkü ihtiyaçlara yanıt üretmekte yetersiz kalmaktadır.
Halkımız, lider anlayışına yatkın olduğu için, yöneticilerinden her zaman kesin çözümler beklemektedirler. Genel başkanlık makamı oldukça güçlü olmak zorundadır. Mevcut tüzüğümüz buna yol vermektedir. Ancak PM ve MYK yapılanması gözden geçirilmelidir. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
Parti Meclisi politika üretme konusunda daha aktif hale nasıl getirilir? Siyasi kariyer güvence yeri olmaktan nasıl çıkartılır, düşünülmeli. PM üyeleri kendi uzmanlık alanlarına göre komisyonlarda ya da ÇALIŞMA GRUPLARINDA görev alarak, politika üretmede ve uygulamada aktif hale gelebilirler mi? ÇALIŞMA GRUPLARI kendi alt örgütlenmelerini yaratarak, örgütlerle sıkı bir ilişki içerisinde olmalıdırlar. PM toplantılarına düzenli olarak çalışmaları hakkında rapor sunmaları zorunlu hale getirilmelidir.
MYK ÖRGÜTLENMESİ
Başkanlık Kurulu
Bu kurul MYK içerisinden genel başkan tarafından seçilir, en az dört, en fazla altı kişiden oluşur: Genel Sekreter, Örgüt ve Örgütlenmeden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı, Basın Yayın ve Halkla İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı, Mali sayman ve Parti Sözcüsü.
Bu kurul Genel Başkanın başkanlığında çalışmalarını yürütür, günlük olarak bir araya gelir, MYK toplantıları dışında partinin gündelik çalışmalarını yürütür ve her MYK toplantısına düzenli yazılı raporlar sunar. Başkanlık Kurulu üyeleri genel başkan yardımcısı sıfatı ile anılırlar.
MYK içerisinden genel başkan tarafından seçilirler.
MYK, PM içerisinden seçimle belirlenir, uzmanlık alanlarınagöre MYK içerisinde görev alırlar, alanlarına ilişkin ÇALIŞMA GRUPLARI kurarlar ve çalışmalarını bu gruplar üzerinden yürütürler. Sıfatları MYK üyesidir.
İl ve İlçe örgütlerinde ise; Başkan, sekreter, sayman şeklinde görevlendirmenin dışında kalan üyeler, yönetim kurulu üyesi sıfatı ile adlandırılırlar. Her yönetim kurulu üyesi, MYK’yaparalel olarak ÇALIŞMA GRUPLARI oluşturur ve çalışmalarını bu doğrultuda yürütür.
Parti DİKEY örgütlenmesinin yanı sıra, YATAY örgütlenmesini de hızla hayata geçirmelidir. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
YATAY ÖRGÜTLENME ALANLARI
Parti örgütü, örgütlenmenin tek ve yegâne aracı değildir.
Parti, üye ve seçmenini yeniden yaratmalı ve yeniden tekrar tekrar örgütlemelidir. Bilinç biriktirmenin ötesine geçip sorgulamak ve değiştirmek için güç sahibi hissetmelidir. Yöneticilerimizin ve kadrolarımızın çalışma anlayışında, yaşama ortak olmayı, kuyrukçu davranıştan uzak durmayı, üstten bakmadan önderlik yapabilmelidirler.
Türkiye genelinde il ve ilçe örgütleri bünyesinde, SANDIK ÇEVRESİ ÖRGÜTLENMESİ ve MUHTARLIK BÖLGESİ ÇALIŞMA GRUBU mutlaka hayata geçirilmelidir. (Her sandıkta 350 seçmenin bulunduğunu varsayarsak, her sandık çevresine en az bir kadın, bir erkek olmak üzere iki üye görevlendirilir)
Sandık çevresi örgütlenmesi aynı zamanda Muhtarlık bölgesi örgütlenmesinin de yolunu açar. Her Muhtarlıkta, mahalle/köy meclisleri kurulur. Meclisler kendi içerisinden 3-5-7 (büyüklük-küçüklüğe göre) kişiden oluşan yürütme belirler. Yürütme üyeleri ilçe örgütü ile muhtarlık bölgesi çalışmalarının ilişkilerini kurar ve geliştirir. (Mevcut Tüzüğümüzün 26. Maddesi bu örgütlenmeyi zorunlu kılıyor) Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
SOSYAL, EKONOMİK ve KÜLTÜREL ALANLARDA ÖRGÜTLENME
Önceliğimiz, mevcut örgütleri ele geçirmek değil, yeni örgütler ve örgütsel zenginliğini çoğaltmak olmalıdır.HALK SARMAŞIĞI MODELİNİ hayata geçirerek;
Parti örgütlerinin dışında, halkın temel ihtiyaç ve sorunlarına çözümler üretmek için, parti politikaları doğrultusunda, parti üyesi olan ya da olmayan tüm yurttaşlarla ilişki kurmayı sağlayacak örgütlenme modellerini hayata geçirmek ve parti örgütlerinin bu yapıların üzerinde bir organmış gibi davranmalarına izin vermeden ilişkilenmeleri sağlanmalıdır.
Bu çalışmayı hayata geçirmek için, öncelikli olarak örgütlerimizin güçlü olduğu il ve ilçelerde dernekler kurulmasını teşvik ederek çalışmalar başlatılmalıdır.
Dernek adları; EL ELE, HALKIN DAYANIŞMASI,HALKÇI GENÇLİK DERNEĞİ, DAYANIŞMA EVİ vb. adları ile kurulabilir. Mümkün oluyorsa Türkiye genelinde aynı isim etrafında örgütlenme çalışması yapılmalıdır.
Bu derneklerde bölgelerin ihtiyaçlarına göre, kadın çalışması (kadın emek pazarları) gençlik çalışması, üretici çalışmaları, meslek edindirme kursları, belediyelerin partili olduğu yerlerde GIDA BANKASI, HALK BUTİK çalışması, öğrencilere yönelik REHBERLİK ve ETÜD çalışmaları vb.çalışmalar hayata geçirilmelidir. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
Yatay örgütlenmenin önemli bir aracı da Kent Konseyleridir.
Belediyelerin Kent Konseylerine alan açarak kanuni haklarına saygı göstermeleri, yurttaşların etki alanlarında ÖZNE olmalarını sağlayarak geleneksel siyaset kültürünün değişmesini kolaylaştırır. Bu gelişim Partimiz dahil tüm siyasi partilerde DEMOKRASİ geleneği oluşmasına katkı verebilir. Kent Konseyleri aracılığıyla semt meclisleri, yöre dernekleri, oda, sendika ve meslek örgütleri meclisleriyle genel bir örgütlenme hayata geçirilebilir. Kent Konseyleriyle belediyelerin kuracağı ilişki parti örgütlenmesinin gelişmesine katkı sunar.
TOPLUMDA ÖRGÜTLÜ KESİMLERLE PARTİLİLERİN İLİŞKİLENMESİ
Partimiz; Sendikalar, odalar, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve yöre dernekleri ile yeterli düzeyde ve sistematik bir ilişki kuramamaktadır. Toplumun en örgütlü kesimleri ile ilişki kurulamaması, bu kesimler içerisinde çalışma yürüten partililerimizde ciddi moral ve isteklendirme eksikliğine neden olmaktadır. Ayrıca, parti örgütlerimizin genişlemesi, büyümesi ve örgütlenme çalışmalarında insan kaynağı yaratılmasında oldukça geri düşmektedir. Bu gidişe dur demek için;
Sendikalar, Sivil toplum örgütleri, odalar, meslek kuruluşları içerisinde bulunan parti üyelerimiz ve parti gönüllülerimizin birlikte hareket etmesini ve parti politikaları doğrultusunda kendi alanlarında faaliyet yürütmelerini sağlamak için MECLİS tarzı bir örgütlenmeyi hayata geçirmeliyiz. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
EMEK BÜROLARI
MECLİSLER aynı alanda faaliyet yürüten parti üyeleri ve parti dostları tarafında oluşturulur. Meclisler, kendi aralarında çalışmalarını yürütmek ve ilçe ise il meclisine, il ise merkez meclise bilgi aktarmak, karşılıklı tartışmalar yürütmek, alana ilişkin parti politikaları doğrultusunda politika üretmek ve üretilen politikaları partinin ilgili EMEK BÜROLARINAtaşımakla görevlidirler. Meclis, çalışmalarını her il ve ilçede belli aralıklarla toplar ve her toplantısını raporlaştırır.
Alanlarda yaratılacak olan MECLİSLER partimizin, sendikalar, odalar, meslek örgütleri, yöre dernekleri ve sivil toplum örgütlerinde büyümesi, gelişmesi ve her şeyden önemlisi bu alanların ve alanlarda çalışanların CHP ile fikrîbağ kurmalarını sağlamak olmalıdır.
Partimizin KADIN KOLLARI ve GENÇLİK KOLLARI ile ilgili olarak örgütlenme modelinin hayata geçirilmesinde kimi sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunların çözümü, ilgili alanların kendi öz örgütlülüğünün sağlam temeller üzerine oturtulması ile gerçekleştirilebilir.
Kadın ve Gençlik kolları örgütleri il, ilçe yönetimleri (deyim yerindeyse; il ve ilçe başkanlarının) ve MYK üyelerinindenetiminden çıkamamaktadırlar. Bu durum bağımsız çalışmanın önünde engel teşkil etmektedir. Ana kademeler, kadın ve gençlik kolları örgütlenmelerine daha esnek hareket olanağı tanımalıdırlar.
”Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.”
İl ve ilçe kadın kolları kendi çalışma planlarını bağımsız yapma ve uygulama olanağına kavuşturulmalılar. İl ve ilçelerde mahalle, işyeri ve köy çalışma grupları kurarak bir örgütlenmeyi hayata geçirmeliler. Kadın emeğinideğerlendirme birimi, şiddete uğrayan kadınlarla ilgili hukuk birimi, yoksul ve kimsesiz kız çocukları ile ilgili birim, evlenen ve yeni doğum yapan kadınlarla ilgili birim vb.
İl ve ilçe gençlik kolları kendi bağımsız çalışmalarını yapacak tarzda bir örgütlenmeyi hayata geçirmeliler. İl ve ilçelerde, işyeri gençlik meclisleri, köy gençlik meclisleri, liseli gençlik meclisi, üniversiteli gençlik meclisi vb.
Bu meclislerin ortak toplandığı il ve ilçe gençlik meclisleri: Meclislerin alt birim gençlik meclislerinden seçilen temsilcilerden oluşur, il ve ilçe gençlik kollarına bağlı çalışırlar. Birlikte politika üretilir ve hayata geçirilir.
Bu çalışmalar ise, genel merkez gençlik kolları MYK’sınabağlı olarak yürütülür.
Gençlik kolları ve kadın kolları meclislerine katılmak için partiye üye olma koşulu aranmaz.
PARTİLİ BELEDİYELERİN OLDUĞU YERLERDE NASIL BİR ÖRGÜTLENME YAPMALIYIZ
Belediye – Parti Yerel Örgüt İlişkileri
Parti örgütü ve belediye ilişkilerinde emir komuta düzeni olmaz. Belediye parti hiyerarşisinde yer alan bir örgüt değildir. Belediye partinin icra gücünün ve anlayışının halk önündeki görünür yüzüdür. Belediye öncelikle kendi görev ve faaliyetlerindeki başarısı ve bunları yerine getirirken tanımladığı vizyon ve öncelikler ile partisine hizmet eder. Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
Belediyenin Halkı Yeniden Örgütleme Alanları ve Aktiviteleri
Tüketici Örgütlenmesi – Üretici Örgütlenmesi – Dayanışma Örgütlenmeleri – Gıda Bankaları – Halk Butikler-Kooperatifler – Birlikler (Ulaşım, Çevre) – Semt, Mahalle, Sokak Bazlı Örgütlenme (Hizmet, Afet) – Sektör Meclisleri (Engelli, Genç, Yaşlı, Kadın, Farklı ve Kırılgan Toplum Kesimleri) – Sorun/Konu Bazlı Örgütlenmeler (Eğitim, Sağlık, Spor) – Katılım (Kent Konseyleri)
Parti içi demokrasi, Türkiye için demokrasi.
Yıldırım Kaya
09 Ağustos 2024
Ankara
