Ekmek fiyat tarifelerinde olduğu gibi, simit fiyat tarifelerinde de Ticaret Bakanlığı’nın görüşünün alınması zorunlu hale getirildi. Hazırlanan tarifeye Bakanlık olumsuz görüş vermesi halinde, yeni tarife talebi gerekçeleriyle birlikte Bakanlığın tekrar görüşü alındıktan sonra yürürlüğe girecek.
Simit ve çay fiyatları
CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köy İşleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer, kararın fiyat açısından önemli olduğunu ancak bu tür kararların üretim girdi maliyetleri esas alınıp düzenlenmesi için önce girdi fiyatlarından işe başlanması gerektiğini söyledi.
GÜRER: “İKTİDAR GİRDİ MALİYETLERİ İLE MÜCADELE ETMELİDİR”
Gürer, “Belediye halk ekmek fabrikasının simiti 7,5 TL’ye satılıyor. Ankara’da semte göre fiyatlar değişiyor. İncek bölgesinde fiyatlar fırında 15 TL’ye satış yapılıyor. 1 kilo buğdaydan %20 fire hesaplandığında 800 gram un elde ediliyor, en az 7 adet üretiliyor. Serbest piyasa ekonomisi uygulanan ülkemizde, kamunun satış fiyatı belirleme yetkisi yok. Önce sistemin tümden değişip soygun ekonomisi yerine karma ekonomiye dönülmelidir. İktidar fiyat artışlarından dolayı halktan tepki alınca uyguladığı sistemi ucundan kenarından sınırlamaya çalışılıyor. Bu sefer Bakanlık aldığı kararla fiyat için görüş alınmasını zorunlu hale getirdi.
Fırıncılar fiyat artışına gerekçe olarak un, kira, maya, susam, tuz, işçilik, nakliye artışlarının fiyatlar artmasına neden olduğu belirtiyor. Vatandaş ise simit dahi alamaz duruma düşürüldü. Gelir gider dengesi bozulunca simit dahi alamaz oldu. Simit fiyatlarındaki artış gibi poğaça fiyatları da katladı. 30 liradan içeriğine göre poğaça fiyatları değişiyor. Bu bağlamda bir izine gerekli görülmüyor. İçeriğine neredeyse eser miktar bir farklı gıda ürünü ile poğaça fiyatlar simiti katlıyor. Bir de Cumhurbaşkanının siyasete başladığı ilk yıllarda çay-simit hesabı hiç unutulmadı. Bugün o hesaplama ile emekli maaşı çay ve simite vereceği para ile ev kirası dışında sokağa çıkma şansı ortadan kalktı.
Bir bardak çay kahvehanede 7,5 lira iken büyük kentlerde alışveriş mağazalarında bir bardak çay 38 TL satılıyor. Çay maliyeti üzerinden bakınca Ticaret Bakanlığı, cafelerde çay fiyatlarını belirlemek için bir adım atacak mı? Simit oluruna bağlandı. Cafelerde çay fiyatı için de önlem alınacak mı? Yoksa kahvede git iç, cafelerde fiyatlar katlanamam mı diyecek? Emekli dertli de gençler gittiği cafelerde çay parası, kahve parası öderken mutlu mu? Çoğu ailesinden harçlık ile öğrenci gençler Cafede çay kahve içemez hale getirilmesini iktidar görmüyor mu? İşin özü, tüm piyasada serbest piyasa ekonomisi ile yaratılan kontrolsüz, denetimsiz fiyatlar, ithalci kafa, üreteni korumayan ve girdi maliyetleri artışını önlemeyen iktidarın yönetim yanlışlarıdır” dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bir emekli 10.000 lira maaş alıyor. 10.000 lira maaş alan bir emeklinin ev kirası, elektrik, doğal gaz, su gideri dışında zorunlu ihtiyacını karşılamaya çalışıyor. Et ve süt ile mamül ürüne uzaktan bakar duruma geldi. Simit ve çay ise gariban, dar gelirli için açlığını gidermeye en çok katkı iken, ona dahi erişim sorunlu oldu. Gelişmiş bölgelerde 15 liralık simit geçen yıl kaç liraydı? 7.5 liraydı.
15 liralık simidin yarısı 7,5 lira. Peki, bu simiti bir daha böldük, aşağı yukarı bir lokma, üç buçuk lira. Bir lokma simit, bir lokma simidin üç buçuk lira olduğu yerde emekli ne yapsın, sabit gelirli, dar gelirli ne yapsın, yoksul insanlar ne yapsın? Bakanlığın fiyatlar bana sor olur al demesi geçici bir çözüm. Olması gereken maliyetleri görüp oraya müdahale etmektir.
Akaryakıt, kira, hammadde, girdi fiyatlar kontrol altına alınmadan sorunlar sürer. Daha çok üretim, daha düşük maliyet ile süreç hammaddeden başlayarak kontrol edilmelidir. Un ve undan mamül ürünler toplumun genelde en çok tükettiği ürünler olması gelen her fiyat artışını hane giderine yansıması sorunun daha acı hissedilmesine neden oluyor.
İktidar üreteni değil, üretimi oluşturan şartları düzene sokmalıdır. İktidar girdi maliyetleri ile mücadele etmelidir. Gübre, yem, tarım ilacı, tohum, akaryakıt, kira, nakliye, üretim ekipman giderleri ile uğraşıp bunu düşürmeden sorunlar çözülmez. Simit fiyatı belirlemek için iktidarın gösterdiği çabayı aracılar ve gıda ithalatı ile vurgun vuranlar üzerinde göstermesi gereklidir” diye konuştu. Çay fiyatları…
