NATO, Ürdün’ün başkentinde ilk kez bir irtibat ofisi açacağını duyurdu. Liderler Zirvesi’nden çıkan karar, “derin stratejik ortaklıkta önemli bir kilometre taşı” olarak nitelendi.
NATO, Ürdün’de ilk kez irtibat ofisi açacak
ABD’nin başkenti Washington’da düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nden Ürdün’de irtibat ofisi açılması kararı çıktı. NATO, değişen bölgesel ve küresel güvenlik ortamına vurgu yaparak Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki ortaklarıyla angajman ve iş birliğini güçlendirme amacıyla “daha stratejik ve sonuç odaklı bir yaklaşım” için bir eylem planı kabul etti. NATO, plan kapsamında başkent Amman’da ilk kez irtibat ofisi açacağını duyurdu.
NATO ve Ürdün’den yapılan ortak açıklamada, irtibat ofisi açılması kararı “Ürdün ile İttifak arasındaki derin stratejik ortaklıkta önemli bir kilometre taşı” olarak tanımlandı. Açıklamada, “Ürdün’ün hem bölgesel hem de küresel bağlamda bir istikrar feneri olarak oynadığı önemli rolün ve terörizm ve şiddete varan aşırıcılık da dahil olmak üzere uluslar ötesi tehditlerle mücadelede uzun zamandır oynadığı şampiyon rolünün altını çizmektedir” ifadeleri yer aldı.
“İlişkilerin doğal bir ilerlemesi”
NATO ve Amman hükümeti arasındaki ikili ilişkilere dikkat çekilen açıklamada, “Özellikle Akdeniz Diyaloğu aracılığıyla otuz yıla yakın bir süredir devam eden köklü ikili ilişkilere dayanarak, Amman’da bir NATO İrtibat Bürosunun açılması, NATO ile Ürdün arasında uzun süredir devam eden ve daha da gelişecek olan ilişkilerin doğal bir ilerlemesidir.“ denildi.
İrtibat bürosu ne yapacak?
Bir temsilcilik olarak faaliyet gösterecek olan irtibat ofisinin, NATO ve Amman arasındaki “ortak çıkar alanlarında siyasi diyaloğu ve pratik iş birliğini” geliştirmesi hedefleniyor. Ofisin görevleri arasında NATO ve Ürdün makamları arasında düzenli temaslar kurulmasını sağlamak, stratejik analiz, sivil acil durum planlaması ve hazırlığı, kriz yönetimi, kamu diplomasisi, siber güvenlik ve iklim değişikliği gibi alanlarda konferanslar, kurslar ve eğitim programları da dahil olmak üzere ortaklık programlarının ve faaliyetlerinin geliştirilmesine ve uygulanmasına katkı vermek yer alıyor.
Sonuç bildirgesinde Ortadoğu vurgusu
Zirve’nin sonuç bildirgesinde de Ortadoğu’da “güvenlik ve istikrar” vurgusu yer aldı. İran’ın “istikrarı bozan eylemlerinin” güvenlik tehdidi olarak tanımlandığı sonuç bildirgesinde şu ifadeler yer aldı:
“NATO’nun güney komşu bölgesi karşılıklı çıkarları ilgilendiren konularda iş birliği için fırsatlar sunmaktadır. Ortaklıklarımız aracılığıyla Orta Doğu ve Afrika’da daha fazla güvenlik ve istikrarı teşvik ederek bölgede barış ve refaha katkıda bulunmayı amaçlıyoruz.”
Bildirgede NATO Irak Misyonu’nun Iraklı güvenlik kurumlarına desteğinin kapsamının genişletildiği de vurgulandı.
NATO
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü veya NATO, 4 Nisan 1949’da 12 ülke (Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri) tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması’na dayanarak kurulan ve farklı dönemlerde 20 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifaktır.
Örgüt üyeleri herhangi bir dış güçten gelebilecek saldırıya karşı ortak savunma yapmaktadır. NATO’nun merkezi, örgütün Kuzey Amerika ve Avrupa’daki 32 üyesinden biri olan Belçika’nın başkenti Brüksel’de bulunmaktadır. 19 ülke NATO’nun “Barış İçin Ortaklık” adlı girişiminde yer alırken 19 ülke kurumlaşmış diyalog programlarına dâhildir. Tüm NATO üyelerinin toplam askerî harcaması, dünyadaki savunma harcamalarının %70’inden fazladır. Üyelerin savunma harcamalarının GSYİH’lerinin %2’si kadar olması gerekmektedir.
Ürdün
Ürdün Hâşimi Krallığı, Orta Doğu’da bulunan bir Arap ülkesidir. Asya, Afrika ve Avrupa’nın kesişiminde bulunan ülke, Levant bölgesine dahildir ve Şeria Nehri’nin doğu yakasında yer alır. Kuzeyinde Suriye, kuzeydoğusunda Irak, güneyinde ve doğusunda Suudi Arabistan, batısında İsrail ve Batı Şeria ile Lut Gölü yer almaktadır. Ülkenin güneybatıda bulunan 26 km kıyısı Akabe Körfezi yoluyla Kızıldeniz’e açılmaktadır. Akabe Körfezi ülkeyi Mısır’dan ayırır. Ürdün yarı kurak bir ülke olup yüz ölçümü 89 bin km², nüfusu yaklaşık 10 milyondur. Bu da ülkeyi 11. en kalabalık Arap ülkesi yapmaktadır. Halkının %95’i Sünni Müslüman olan ülkenin resmî dini İslam’dır, ayrıca Hristiyan azınlık da bulunur. Başkenti ve en büyük şehri Amman’dır.
Günümüzde ülkenin bulunduğu topraklarda insan yaşamı Eski Taş Çağı’nda başladı. Tunç Çağı’nın sonunda bölgede üç krallık ortaya çıktı: Ammonlular, Moavlılar ve Edomlular. İlerleyen dönemlerde Asur İmparatorluğu, Babil İmparatorluğu, Nabatî Krallığı, Ahameniş İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu, Râşîdîn Halifeliği, Emevîler, Abbasîler ve Osmanlı İmparatorluğu Ürdün’e hükmetti. I. Dünya Savaşı sırasında 1916’da Osmanlılara karşı gerçekleşen Arap Ayaklanması’nın ardından Osmanlı İmparatorluğu Britanya va Fransa tarafından parçalandı. Mavera-i Ürdün (Transürdün) Emirliği 1921’de Britanya himayesi altında Haşimoğulları’ndan I. Abdullah tarafından kuruldu. 1946’da Mavera-i Ürdün Hâşimi Krallığı adıyla bağımsız olan ülke, 1948 Arap-İsrail Savaşı’nda Batı Şeria’yı ele geçirmesinin ardından 1949’da Ürdün Hâşimi Krallığı adını aldı. Batı Şeria’yı 1967’de kaybeden Ürdün, 1988’de bölge üzerindeki hak taleplerinden vazgeçti ve 1994’te İsrail ile barış antlaşması imzalayan ikinci Arap devleti oldu.
