ANKARA – BHA
Selışık, tarım arazilerindeki bozulmanın yalnızca Türkiye’yi değil tüm dünyayı etkilediğini belirterek, ülkede erozyon, yanlış arazi kullanımı, aşırı otlatma, aşırı sulamaya bağlı tuzlanma ve iklim kaynaklı kuraklığın arazi kayıplarını artırdığına dikkat çekti. Tarımsal bozulmanın gıda güvenliği açısından ciddi bir tehdit olduğunu vurgulayan Selışık, toprağın verimsizleşmesiyle kimyasal girdilerin kullanımının arttığını, kuraklığın etkisiyle sulamanın yoğunlaşmasının ise toprağın fiziksel ve kimyasal yapısını bozduğunu söyledi.
“Yanlış uygulamalar kısır döngü yaratıyor”
Selışık, toprak erozyonunun mahsul veriminde yüzde 50’ye varan kayıplara neden olabildiğini ifade etti. Verim düşüklüğünün üreticileri yanlış tarımsal uygulamalara ittiğini belirten Selışık, bu durumun kimyasal gübre kullanımının artmasına, yanlış ürün desenine yönelmeye ve aşırı sulamaya yol açarak tarımsal girdi maliyetlerini yükselttiğini aktardı. Bu sürecin, arazi bozulmasını daha da hızlandırdığını söyledi.
FAO’nun Tarım ve Orman Bakanlığı gibi kurumlarla işbirliği içinde çalıştığını dile getiren Selışık, uluslararası fonlardan sağlanan teknik desteğin Türkiye’de sürdürülebilir arazi yönetimini güçlendirmek için kullanıldığını kaydetti.
“Duvarsız okul modeli ile çiftçilere yerinde eğitim”
Konya ve Sakarya havzalarında yürütülen projelere değinen Selışık, Konya’daki havzada Sürdürülebilir Arazi Yönetimi ve İklim Dostu Tarım Projesi’nin uygulandığını söyledi. Doğrudan ekim, toprak işlemesiz tarım, kuraklığa dayanıklı tohum kullanımı, damla sulama gibi yöntemlerin yaygınlaştırıldığını belirtti. FAO’nun “duvarsız okul” olarak bilinen Uygulamalı Çiftçi Okulları aracılığıyla çiftçilere bu tekniklerin sahada gösterildiğini ifade etti.
Sakarya havzasında ise Türkiye’de ilk kez uygulanan Arazi Tahribatının Dengelenmesi Projesi’nin Ankara, Kütahya ve Eskişehir’de yürütüldüğünü aktaran Selışık, sürdürülebilir arazi yönetimi yöntemlerinin eğitimlerle çiftçilere aktarıldığını ve kadın kooperatiflerinin projeye dahil edilerek kadınlar ve gençlerin desteklendiğini söyledi.
Arazi tahribatı çok yönlü olarak izleniyor
Selışık, FAO’nun sağladığı 8,1 milyon dolarlık fonla geliştirilen Karar Destek Sistemi sayesinde arazi tahribatının yalnızca arazi örtüsü ve toprak karbonu gibi göstergelerle değil, aynı zamanda erozyon ve çölleşme parametreleriyle de takip edildiğini belirtti. İklim projeksiyonları ve toprak organik karbon haritalarıyla kapsamlı analizlerin mümkün olduğunu kaydetti.
Bu deneyim ve başarılı uygulamaların, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı aracılığıyla Türkiye genelinde yaygınlaştırıldığı; aynı zamanda FAO tarafından Orta Asya ve diğer bölgelerde de uygulanabilir hale getirildiği ifade edildi.
