İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Ulaşım Yönetim Merkezi tarafından işletilen şehir içi trafik elektronik denetleme sistemi (EDS) tarafından kesilen trafik cezalarının tahsilatındaki hukuksuzluğa mahkeme “dur” dedi.
Tahsilatı Emniyet Müdürlüğü tarafından yapılan trafik cezalarının yüzde 30’unun İBB’ye ödenmesi zorunlu olduğu halde toplam 74 milyon 389 bin 731 TL ödenmedi. İBB hakkı olan parayı almak için dava açtı. Mahkeme İBB’yi haklı bularak alacağın yasal faiziyle ödenmesine hükmetti.
İBB ve İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü arasında imzalanan protokol ile İBB’nin trafik denetiminde kullandığı EDS sistemi vasıtasıyla kesilen cezaların yüzde 30’unun belediyeye ödenmesi kararlaştırıldı. Ancak protokoldeki bu açık hükme rağmen bir süredir İBB hakkı olan parayı tahsil edemedi. 2011-2012-2013-2014 dönemlerine ait toplamda 74 milyon 389 bin 731 TL’nin belediyenin hesabına işleyecek yasal faiziyle birlikte aktarılması istemiyle İBB, Temmuz 2023 tarihinde dava yoluna gitti.
“Belediyelere sistem kullanımı hizmet bedeli olarak ödenir”
İstanbul 2. İdare Mahkemesi’nde görülen davada, “2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 16. maddesinde; “Belediyelerce veya sermayesinin tamamı belediyelere ait şirketler tarafından kendi bütçe kaynakları kullanılarak, karayollarında can ve mal güvenliğini sağlamak, düzenli ve güvenli trafik akışını temin etmek amaçlarına hizmet etmek üzere kurulmuş veya kurulacak elektronik sistemlerin EDS, Emniyet Genel Müdürlüğü’nce trafik ihlallerinin tespiti amacıyla kullanılması durumunda, aylık dönemler halinde yapılan tespitlere dayanılarak düzenlenen trafik idari yaptırım karar tutanaklarında yer alan trafik idari para cezasının yüzde 30’u oranındaki tutar, izleyen ayın sonuna kadar Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinden ilgili belediyelere sistem kullanımı hizmet bedeli olarak ödenir” kuralına yer verildiği anımsatıldı.
“Cezaların yüzde 30’u ödenir”
Ayrıca taraflar arasında imzalanan protokolün “Trafik Elektronik Denetleme Sistemi (TEDES) Gelirlerinin Harcanması” başlıklı 20. maddesinde ise “TEDES sistemi üzerinden tespit edilen trafik kural ihlalleri aylık olarak trafik ihlalleri tespit listesine kaydedilecek ve ilgililerce onaylanacak, listede belirtilen trafik idari yaptırım karar tutanaklarında yer alan trafik idari para cezalarının yüzde 30’u oranındaki tutarı izleyen ayın sonuna kadar ilgili EGM birimi tarafından İBB’ye sistem kullanma hizmet bedeli olarak ödenir“ hükmünün yer aldığı belirtildi.
“Yasal faiziyle ödenecek”
Mahkemede verilen karar ile ilgili bedelin yasal faiziyle İBB’ye ödenmesine karar verildi. Protokoldeki açık hüküm mahkeme kararı ile sabitlendi. Kararda, “Davacının iade talebinin kabulü ile 74.389.731,60 TL’nin idareye başvuru tarihi olan 21 Temmuz 2023 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’ne istinaf yolu açık olmak üzere 29 Şubat 2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi” denildi.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 8. İdari Dava Dairesi tarafından verilen kararda da, “İstinaf başvurusuna konu mahkeme kararı hukuka uygun bulunduğundan ve başvuru dilekçelerinde ileri sürülen iddialar da söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden istinaf başvurularının reddine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun’un 46. maddesinin (d) fıkrası uyarınca 30 gün içerisinde Danıştay’a temyiz yolu açık olmak üzere 17.01.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi” ifadelerine yer verilerek İBB haklı bulundu.