CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan denetimlere ve bu denetimler sonucunda kesilen idari para cezalarını TBMM gündemine taşıdı. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in sorularını yanıtlayan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2022 ile 2024 yılları arasında 276.474 firmanın denetlendiğini ve toplam 1.522.729.912 TL tutarında idari para cezası uygulandığını belirtti.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a yönelttiği sorular ise şöyle:
“Farklı gerekçelerle idari para cezaları kesilmektedir. İdari para cezalarının kesilmesindeki temel amaç caydırıcılık olarak düşünüldüğünde, denetimlerde yapılan uygulamalarla beklenen sonuca ulaşım sağlanmakta mıdır?
2022 ve 2023 yılında kesilen idari para cezalarının tutarı nedir?
Tahsilatı gerçekleştirilen ceza miktarı nedir?
2024 yılında ilk dört ayda kesilen cezaların toplam tutarı ne kadar?
İcra yoluyla tahsilat sağlanmakta mıdır?
Tahsil edilemediği için 2022 ve 2023 yılında vergi dairelerine bildirilen idari para cezalarından oluşan kamu alacağı tutarı nedir?
İdari para cezalarını ödemeyenlere yaptırım uygulanmakta mıdır?
Bir yıl içerisinde birden çok idari para cezası uygulanan firma, şirket ve kişi toplamı kaçtır?”
Bakanlık için denetimler tatmin edici
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer‘in soru önergesine verdiği yanıtta, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında yapılan denetimlerin memnuniyet verici olduğunu belirtti. Bolat, denetimlerin Bakanlığın merkez birimleri, Ticaret İl Müdürlükleri ve Reklam Kurulu tarafından yürütüldüğünü ifade etti. Amaçlarının tüketicilerin haklarını korumak ve piyasalarda dürüst rekabeti sağlamak olduğunu vurgulayan Bolat, tespit edilen ihlallerin ve uygulanan idari yaptırımların bu doğrultuda olduğunu kaydetti. Mevcut durumda bazı olumsuzluklar tespit edilse de, 1995 yılından bu yana yapılan düzenlemeler ve denetim faaliyetlerinin sonuçlarının oldukça tatmin edici olduğunu söyledi.
Ticaret Bakanlığı’ndan firmalara 1,5 Milyar TL para cezası
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan denetimler sonucu uygulanan idari para cezalarının tutarlarına ilişkin sorusunu yanıtlayan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2022-2024 yılları arasında 276.474 firmanın denetlendiğini ve toplamda 1.522.729.912 TL idari para cezası uygulandığını belirtti. Bolat, bir yıl içinde birden çok mevzuata aykırı uygulama gerçekleştiren ve aynı aykırılığı tekrarlayan işletmelere, Kanun kapsamında ‘mükerrer para cezaları’ uygulandığını ifade etti.
Türk malı imajı korunuyor mu?
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, her yıl güncellenerek yayımlanan ürün güvenliği ve denetimi tebliğleri kapsamında, ithal edilmek istenen ürünlere yönelik denetimlerin Bakanlık tarafından gerçekleştirildiğini belirtti. 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’na göre, Avrupa Birliği dışındaki ülkelere ihraç edilen ürünlerin güvenli olmaması, tağşiş edilmesi veya yanlış etiketlenmesi durumunda, uygunsuzluğa konu ürünün FOB bedelinin %5’inden %25’ine kadar Türk Lirası cinsinden idari para cezası uygulandığını açıkladı.
Bakan Bolat, bu yaptırımların amacının Türk Malı imajını korumak olduğunu ve ihracatçı şirketler arasında bu farkındalığın arttığını vurguladı. Ayrıca, Türk Ticaret Kanunu’nda ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair hazırlanan taslak ile idari para cezalarının daha caydırıcı hale getirilmesinin planlandığını ifade etti.
CHP’li GÜRER: “CEZA TAHSİLATLARINDA UÇURUM VAR”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ticaret Bakanlığı tarafından uygulanan ceza tutarları ile tahsilat tutarları arasındaki büyük farkı eleştirdi. Gürer, 7223 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinin dördüncü fıkrasına aykırılıktan dolayı, 2023 yılında 8 firmaya 8 farklı sevkiyat için toplam 679.974,38 TL, 2024 yılının ilk dört ayında ise 3 firmaya 4 farklı sevkiyat için toplam 1.212.773,41 TL idari para cezası uygulandığını belirtti.
Ancak, 2023 yılı içinde uygulanan bu cezaların sadece 12.189,86 TL’sinin ödendiğini ifade eden Gürer, “679 bin TL para cezası kesilirken tahsil edilen tutar 12 bin TL’de kalmıştır” diyerek ceza tahsilatlarında ciddi bir uçurum olduğuna dikkat çekti.
Ticaret Bakanı Bolat: Ceza ödemelerinde süreçler sıkı takip ediliyor
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, idari para cezalarının ödenmesiyle ilgili süreçleri detaylandırarak, ceza tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödemenin gerektiğini ve bu süreyi takip eden 15 gün içinde ödeme belgelerinin Bakanlığa iletilmesi gerektiğini açıkladı. Ödemelerin zamanında yapılmaması durumunda, ilgili vergi dairesine bildirilerek kamu alacaklarının tahsilat sürecinin başlatıldığını belirtti.
Bakan Bolat, 2023 yılında uygulanan 667.784,52 TL tutarındaki idari para cezasının ödeme belgelerinin süresi içinde Bakanlığa ulaştırılmadığını ifade ederek, bu nedenle ilgili vergi dairesine bildirildiğini ve 2024 yılının ilk dört ayında bir şirkete iki kez ceza uygulandığını bildirdi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın ceza ödemelerinin sıkı takip edildiğine dair açıklamalarına karşın, uygulanan idari para cezalarının önemli bir bölümünün hala tahsil edilemediğine işaret etti.
Gürer, Bakan Bolat’ın açıklamalarına rağmen, cezaların etkin bir şekilde uygulanması ve tahsilat süreçlerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
İç Ticarette rekabet ortamını bozan firmalara ceza
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, iç ticaret faaliyetlerinin adil ve rekabetçi bir ortamda yürütülmesi amacıyla Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan denetimler sonucunda uygulanan idari para cezalarının detaylarını paylaştı. Gürer’e Bakanlık tarafından aktarılan verilere göre, 2022 yılında Bakanlık tarafından 62.632.482,85 TL, 2023 yılında 625.570.780,84 TL ve 2024 yılının ilk dört ayında ise 171.711.900 TL tutarında idari para cezası uygulandı. Ayrıca, 2023 yılında birden fazla idari para cezasına maruz kalan firma veya kişi sayısının toplam 23 olduğu belirtilmiştir.
Cezaların tahsilatı sağlanmalı
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ticaret Bakanlığı’nın son üç yılda uyguladığı 1.5 milyar TL’lik idari para cezaları, sadece kağıt üzerinde ciddiyet arz etmekle kalmış, gerçekte etkili bir caydırıcılık sağlamaktan uzak kalmıştır. Ömer Bolat’ın açıklamalarına göre, bu cezaların büyük bir kısmı henüz tahsil edilememiştir. Özellikle 2023 yılında kesilen cezaların sadece %2’sinin ödendiği gerçeği, denetimlerin ve ceza uygulamalarının yetersizliğini açıkça gözler önüne sermektedir. Tahsil edilemeyen ceza vatandaşı denetim yapıyoruz görüntüsü vermek için mi kesilmektedir. Tahsil edilmeyecekse ceza neden verilmektedir. Cezalık bir durum varsa o sorunun neden ortadan kalkması sağlanmamaktadır.” diye konuştu.
